Trong thời đại đô thị hóa và công nghiệp phát triển mạnh mẽ, các nguy cơ cháy nổ tại nhà máy, tòa nhà cao tầng hay khu dân cư luôn tiềm ẩn và có thể gây hậu quả nghiêm trọng nếu không được kiểm soát kịp thời. Chính vì vậy, việc huấn luyện và trang bị nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy cơ bản cho lực lượng tại chỗ, đặc biệt là bảo vệ, cán bộ công nhân viên, ngày càng trở nên cấp thiết. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về nội dung huấn luyện và ứng dụng thực tế của công tác PCCC cơ bản trong môi trường làm việc và sinh hoạt hàng ngày.
Tổng quan về nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy cơ bản
Nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy (PCCC) cơ bản là tập hợp các kiến thức và kỹ năng nhằm phát hiện, ngăn ngừa và xử lý các tình huống cháy nổ xảy ra. Đây là chương trình huấn luyện được quy định bắt buộc đối với nhiều đối tượng trong doanh nghiệp, tổ chức, đặc biệt tại các cơ sở có nguy cơ cháy cao như nhà xưởng, kho chứa, tòa nhà văn phòng, trung tâm thương mại.
Mục tiêu của việc huấn luyện nghiệp vụ này không chỉ là giúp người học hiểu luật, nắm các kỹ năng xử lý khi cháy nổ xảy ra mà còn là một trong những tiêu chí đảm bảo an toàn trong sản xuất, kinh doanh và sinh hoạt cộng đồng.
Nội dung huấn luyện nghiệp vụ PCCC cơ bản
Khóa huấn luyện PCCC cơ bản thường do đơn vị có chức năng tổ chức định kỳ và kéo dài từ 1–2 ngày, gồm hai phần lý thuyết và thực hành. Nội dung chính bao gồm:
Phần lý thuyết:
-
Khái quát về tình hình cháy nổ tại Việt Nam và thế giới.
-
Các nguyên nhân gây cháy phổ biến trong môi trường công nghiệp và dân dụng.
-
Hệ thống pháp luật và quy định liên quan đến công tác PCCC.
-
Tính chất, đặc điểm của lửa, các giai đoạn phát triển của đám cháy.
-
Phân loại cháy (A, B, C, D…) và phương pháp chữa cháy tương ứng.
Phần thực hành:
-
Sử dụng các phương tiện chữa cháy cơ bản như bình chữa cháy bột, CO₂.
-
Cách xử lý các tình huống giả định như cháy thiết bị điện, cháy bếp gas, cháy xe.
-
Thực hành di tản người bị nạn, thoát hiểm trong môi trường có khói.
-
Phối hợp xử lý khi có cháy xảy ra tại chỗ và liên hệ lực lượng chữa cháy chuyên nghiệp.
Việc kết hợp giữa lý thuyết và thực hành giúp người học dễ dàng ghi nhớ, ứng phó linh hoạt khi có sự cố xảy ra.
Đối tượng cần được huấn luyện nghiệp vụ PCCC
Theo quy định tại Nghị định 136/2020/NĐ-CP, các đối tượng bắt buộc phải tham gia huấn luyện nghiệp vụ PCCC bao gồm:
-
Người đứng đầu cơ sở và cán bộ phụ trách công tác PCCC.
-
Nhân viên bảo vệ, lao động làm việc trong môi trường dễ cháy.
-
Người lao động tại cơ sở sản xuất, kho chứa hàng, công trình công cộng.
-
Cư dân sống trong chung cư, khu dân cư cao tầng theo quy định của địa phương.
Ứng dụng thực tế của nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy cơ bản
Việc được huấn luyện PCCC không chỉ là quy định bắt buộc mà còn là kỹ năng sống quan trọng, đặc biệt trong thời đại hiện nay. Ứng dụng thực tế của nghiệp vụ này mang lại nhiều lợi ích thiết thực:
-
Phát hiện và xử lý sớm: Nhiều vụ cháy lớn bắt nguồn từ sự chậm trễ hoặc không biết cách xử lý ban đầu. Với kiến thức đã học, lực lượng tại chỗ có thể dập tắt đám cháy trước khi lan rộng.
-
Bảo vệ tài sản và tính mạng: Xử lý đúng cách giúp hạn chế thiệt hại về người và tài sản trong mọi tình huống.
-
Phối hợp hiệu quả với lực lượng chuyên nghiệp: Việc nắm rõ quy trình báo cháy, sơ tán và hỗ trợ lực lượng PCCC giúp tăng hiệu quả ứng cứu.
-
Nâng cao ý thức cộng đồng: Khi mỗi cá nhân được đào tạo, cộng đồng sẽ chủ động hơn trong việc phòng ngừa và ứng phó với cháy nổ.
Một số lưu ý trong quá trình huấn luyện và thực hành PCCC
-
Khuyến khích tổ chức huấn luyện định kỳ (6–12 tháng/lần) để cập nhật kiến thức mới và rèn luyện phản xạ.
-
Cần kiểm tra lại hệ thống báo cháy, chữa cháy tự động, bình cứu hỏa trong khu vực sinh sống/làm việc.
-
Khi phát hiện đám cháy, cần giữ bình tĩnh, hô hoán, cắt nguồn điện và sử dụng đúng loại bình chữa cháy.
-
Trong môi trường nhiều khói, hãy di chuyển thấp người, dùng khăn ướt che miệng để tránh ngạt khí.
Nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy cơ bản không chỉ là kỹ năng bắt buộc đối với một số nhóm đối tượng mà còn là kiến thức cần thiết đối với toàn xã hội. Việc tổ chức huấn luyện bài bản, thực hành định kỳ sẽ giúp mỗi cá nhân, đơn vị chủ động phòng tránh rủi ro, bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản trong mọi tình huống. Trong bối cảnh các sự cố cháy nổ ngày càng gia tăng, trang bị kiến thức PCCC là hành động thiết thực và cấp thiết không thể chậm trễ.
